VIỆT NAM TRONG DÒNG THỜI SỰ

Quyết định 97 hạn chế quyền tự do ngôn luận ở Việt Nam

  Thanh Phương

Bài đăng ngày 17/08/2009 Cập nhật lần cuối ngày  17/08/2009 11:47 TU

Tiến sĩ Nguyễn Quang A
( Photo : IDS )

Tờ Pháp Luật Thành phố Hồ Chí Minh ngày 9/8 vừa qua loan tin là thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng vừa ban hành Quyết định 97 ngày 24/7, liên quan đến việc tư nhân tham gia nghiên cứu khoa học công nghệ. Quyết định có hiệu lực kể từ ngày 15/9 xác định những lĩnh vực mà tư nhân được tham gia thành lập các tổ chức khoa học công nghệ.

Nhưng Quyết định này lại ghi rõ '' Nếu có ý kiến phản biện về đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, cần phải gởi ý kiến phản biện đó cho các cơ quan Đảng và Nhà nước có thẩm quyền, chứ không được công bô công khai với danh nghĩa hoặc gắn với danh nghĩa của tổ chức khoa học công nghệ.

Ngay khi vừa được công bố Quyết định 97 đã gặp nhiều phản ứng không đồng tình từ giới nghiên cứu. Chẳng hạn như trên báo điện tử Pháp Luật TP Hồ Chí Minh online, ông Phạm Bích San, Giám đốc văn phòng tư vấn phản biện và giám định xã hội, đã nhấn mạnh rằng '' Bản chất của khoa học là công khai. Chỉ có công nghệ là bí mật chứ các kết quả nghiên cứu khoa học thì cần được công bố rộng rãi. Các tổ chức khoa học công nghệ tư nhân có kết quả nghiên cứu thì họ có thể công bố, đúng hay sai thì giới khoa học sẽ bàn luận, đánh giá''.

Còn tiến sĩ Hồ Hữu Nhựt, một chuyên gia nghiên cứu về khoa học xã hội, thì có ý kiến dung hòa hơn, vì theo ông, ''nên dựa vào tính chất nghiên cứu để áp dụng điều này, tức là đối với những ý kiến mang tính nhạy cảm cao và có liên quan đến an ninh quốc gia thì nên chuyển cho các cơ quan Nhà nước xem xét trước mà không nên tự ý công bố. Còn các vấn đề mang tính khoa học thuần túy hoặc các vấn đề mang tính dân sinh khác thì hãy để các tổ chức tư nhân công bố và chịu trách nhiệm trước pháp luật về những nghiên cứu của mình''.

Riêng đối với tiến sĩ Nguyễn Quang A, Viện trưởng Viện nghiên cứu phát triển, quyết định 97 của thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng không những hạn chế việc tư nhân tham gia nghiên khoa học công nghệ, mà còn trái với quyền tự do ngôn luận của người dân, được ghi rõ trong Hiến pháp Việt Nam. Mặt khác, theo tiến sĩ Nguyễn Quang A, với quyết định 97, những viện nghiên cứu độc lập có nguy cơ bị đóng cửa.

Xin nhắc lại, Viện nghiên cứu phát triển ( IDS ) của ông Nguyễn Quang A là viện nghiên cứu chính sách độc lập đầu tiên ở Việt Nam, được thành lập vào tháng 9 năm 2007. Phương châm của Viện này là Nghiên cứu- Phản biện- Phát triển. Sau đây mới quý vị theo dõi phần phỏng vấn với tiến sĩ Nguyễn Quang A: