VIỆT NAM

Tại Việt Nam, năng lượng mặt trời vẫn còn dưới dạng tiềm năng

  Trọng Thành

Bài đăng ngày 11/12/2009 Cập nhật lần cuối ngày  24/12/2009 12:25 TU

Năng lượng mặt trời (DR)

Năng lượng mặt trời là loại năng lượng dễ áp dụng hơn cả tại các vùng mà điện lưới không vươn tới được như miền núi, vùng sâu, hải đảo. Hiện nay, Việt Nam ít có khai thác năng lượng mặt trời vậy thì làm thế nào để phát triển loại năng lượng này ?

Năng lượng mặt trời (NLMT) là một trong các hình thức năng lượng tái tạo quan trọng. Tiềm năng này ở Việt Nam rất lớn, với lượng bức xạ trung bình 5kw/m²/ngày với khoảng 2000 giờ nắng/năm. Một số liệu của Trung tâm Thông tin Khoa học Công nghệ Quốc gia cho biết năm 2008 ở Việt Nam mới chỉ có khoảng 60 hệ thống đun nước nóng bằng năng lượng mặt trời cho tập thể và hơn 5.000 hệ thống cho gia đình.

Trên tổng thể, điện mặt trời chiếm 0,009% tổng lượng điện toàn quốc. Mặc dầu, đã có những chính sách khuyến khích, nhưng vì nhiều lý do, việc phát triển năng lượng mặt trời, vốn đòi hỏi đầu tư ban đầu lớn hơn các dạng năng lượng truyền thống, dường như khó lòng thoát ra khỏi trạng thái ngủ đông.

Năng lượng mặt trời là loại hình năng lượng có khả năng áp dụng hơn cả tại các khu vực đô thị và các vùng mà điện lưới không vươn đến được (vùng núi, vùng hải đảo hay các công trình ngoài khơi, …). Nếu ước tính cả nước có khoảng 2,5 triệu bình đun nước nóng bằng điện có công suất 2,5 kW, khi thay thế toàn bộ bằng thiết bị năng lượng mặt trời, mỗi năm sẽ tiết kiệm được khoảng hơn 1 tỷ kWh điện, tương đương một nửa lượng điện nhập khẩu 11 tháng đầu năm 2009 từ Trung Quốc, chiếm khoảng 1,5% lượng điện tiêu thụ trên toàn quốc.  

Làm thế nào để Việt Nam có thể phát triển mạnh hơn nữa năng lượng mặt trời ? Để làm rõ những rào cản và giải pháp cho vấn đề phát triển năng lượng này, ban Việt ngữ đài RFI phỏng vấn ông Nguyễn Đức Cường, Giám đốc Trung tâm Năng lượng Tái tạo và cơ chế phát triển sạch (thuộc Viện Năng lượng – Việt Nam).

Cho đến nay, có hàng chục nghìn gia đình sử dụng máy nước nóng năng lượng mặt trời trong sinh hoạt. Thị trường năng lượng mặt trời đã bước đầu hình thành với hơn 60 nhà cung cấp, với khoảng 10.000 máy bán được trong một năm. Tuy nhiên, một mặt, giá cả còn cao, mặt khác, do chưa có một cơ quan kiểm định thống nhất trên toàn quốc, khâu bảo trì bảo dưỡng chưa thật sự bảo đảm, vì vậy, máy nước nóng năng lượng mặt trời chưa hẳn đã là sự lựa chọn ưu tiên của người tiêu dùng.

Tháng 11 vừa qua, lần đầu tiên, Công ty Đức Anh Quân và phân viện Vật lý TP HCM đã thực hiện được giải pháp “Mái nhà điện mặt trời nối lưới”. Hệ thống này có tác dụng cấp một phần hay toàn bộ lượng điện cho các thiết bị sử dụng điện trong quy mô hộ gia đình, cơ quan, xí nghiệp thay cho điện lưới, trong trường hợp thiếu điện có thể trực tiếp sử dụng điện lưới để bổ sung. Tuy nhiện, việc đưa điện mặt trời vào lưới hiện nay chưa được thương mại hóa.

Sử dụng năng lượng mặt trời phù hợp với mục tiêu tiết kiệm năng lượng và Chương trình Mục tiêu Quốc gia Ứng phó với Biến đổi Khí hậu, tuy nhiên, cho đến nay, chưa có doanh nghiệp sản xuất thiết bị năng lượng mặt trời nào nhận được ưu đãi theo cơ chế phát triển sạch (CDM). Vấn đề cốt yếu hiện nay đối với việc mở rộng hình thức năng lượng tái tạo này, như ông Nguyễn Đức Cường cho biết, phụ thuộc vào việc hạch toán năng lượng. Để được hưởng các biện pháp trợ giúp, mỗi đầu tư vào năng lượng mặt trời cần phải chỉ rõ lượng điện tiết kiệm được tại một địa điểm cụ thể. Liệu năng lượng mặt trời ở Việt Nam có thể khai thác các điều kiện hiện có để thoát ra khỏi tình trạng ngủ đông được hay không ?