TẠP CHÍ TIÊU ĐIỂM

Bắt đầu đàm phán lập khối Tự Do Mậu Dịch Xuyên Thái Bình Dương.

  Trọng Nghĩa

Bài đăng ngày 18/03/2010 Cập nhật lần cuối ngày  18/03/2010 16:41 TU

Từ ngày 15/3 đến ngày 19/3/2010, vòng đàm phán đầu tiên về một hiệp định Đối Tác Kinh Tế Xuyên Thái Bình Dương gọi tắt là TPP (Trans-Pacific Partnership), đã mở ra tại thành phố Melbourne của Úc, giữa 8 nước New Zealand, Singapore, Chile, Brunei, Úc, Peru, Mỹ và Việt Nam.

Đợt thương thảo này nằm trong tiến trình đàm phán 4 vòng dự kiến trong năm 2010, nhằm tiến tới việc hình thành một khu vực tự do thương mại xuyên Thái Bình Dương, trên nền tảng một nhóm tự do mậu dịch rất nhỏ bé đã từng được hình thành trong khuôn khổ Diễn Đàn Kinh Tế Châu Á Thái Bình Dương APEC, bao gồm bốn nước Brunei, Chile, New Zealand và Singapore.

Vào năm 2005, bốn quốc gia này đã ký kết thỏa thuận mang tên Hiệp Định Đối Tác Kinh Tế Chiến Lược Xuyên Thái Bình Dương (Trans-Pacific Strategic Economic Partnership), và một năm sau, tức là vào năm 2006, nhóm tự do mậu dịch này chính thức hình thành. Qua năm 2008, 4 quốc gia khác trong APEC là Việt Nam, Úc, Peru và Hoa Kỳ đã ngỏ ý muốn tham gia vào khối,  nhưng tiến trình thương thảo vẫn dậm chân tại chỗ.

Phải chờ đến Hội Nghị Thượng Đỉnh APEC tại Singapore vào cuối năm ngoái thì ý tưởng thành lập một khu vực tự do mậu dịch Xuyên Thái Bình Dương trên cơ sở 4 nước sáng lập và bốn nước đã xin gia nhập mới được thúc đảy mạnh mẽ dưới tác động của Hoa Kỳ và được nước chủ nhà Singapore nhiệt liệt hưởng ứng.

Ngay từ bài diễn văn về chính sách châu Á của Mỹ đọc ngày 14/11/2009 tại Tokyo trước lúc ông ghé Singapore, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã xác định quyết tâm của Hoa Kỳ là sẽ gia nhập nhóm tự do mậu dịch Trans Pacific Partnership. Mục tiêu được tổng thống Mỹ vạch ra là tham gia để mở rộng và nâng cao tầm quan trọng của khối này trên trường quốc tế.

Quyết tâm tham gia của cường quốc kinh tế hàng đầu thế giới đã lập tức thổi một luồng sinh khí mới vào nhóm TPP, và cuộc họp ở Melbourne mở ra vào đầu tuần này là bước cụ thể đầu tiên hướng tới khu vực tự do mậu dịch Xuyên Thái Bình Dương đó.

Liệu khu vực tự do mậu dịch Xuyên Thái Bình Dương này có triền vọng mau chóng trở thành hiện thực hay không ? Đâu là những khó khăn hay mối bất đồng mà tám nước tham gia đàm phán phải vượt qua ? Việt Nam có thể thu họach được những lợi ích cụ thể nào một khi khối tự do mậu dịch này hình thành ? Đây là những câu hỏi mà Ban Việt ngữ RFI đã đặt cho nhà báo Lưu Tường Quang ở Sydney.

Theo nhà báo Lưu Tường Quang, tiến trình đàm phán về khu vực tự do mậu dịch Xuyên Thái Bình Dương sẽ còn phải kéo dài, ít ra là từ nay đến năm 2015. Tuy nhiên, trong trung hạn, một khi khu vực này hình thành, thành viên được hưởng lợi nhiều nhất sẽ là Việt Nam. Sau đây, mời quý vị nghe phần giải thích của nhà báo Lưu Tường Quang.