Polska w prasie francuskiej

Demokracja kontra czystka

Anna Rzeczycka

Tekst z 17/05/2007 Ostatnia aktualizacja 17/05/2007 16:33 TU

W popołudniowym Le Monde, znajdujemy artykuł naczelnego redaktora Gazety Wyborczej Adama Michnika zatytułowany „Polska: demokracja kontra czystka”. Tekst z angielskiego przełożył Patrice Horovitz i jest to - jak się domyślamy - ten sam artykuł, który zamieszczony został 10 maja na łamach niemieckiego dziennika Die Welt.

Michnik pyta na wstępie, co się dzieje w Polsce, kraju, w którym rozpoczął się proces upadku komunizmu? Po wygranej w 89 roku - zauważa w odpowiedzi - Solidarność postanowiła kierować się filozofią kompromisu, a nie zemsty, chciała Polski dla wszystkich, a nie państwa podzielonego na wszechwładnych zwycięzców i uciskanych przegranych. Dzięki temu, mimo zmiany rządów, kraj pozostał stabilny. Zasady parlamentarnej demokracji i wolnego rynku uznane zostały nawet przez post-komunistów. Nie wszyscy jednak zaakceptowali tę drogę. Dzisiaj Polska opanowana jest przez koalicję rewanżystów z epoki post-solidarnościowej, postkomunistycznych prowincjonalnych wichrzycieli, grupy antysemickie i ksenofobiczne, następców szowinistów sprzed II wojny światowej, środowisko Radia Maryja, która jest rzecznikiem etno-klerykalnego fundamentalizmu.

Wszędzie w Polsce - pisze dalej Adam Michnik - widzimy wiele niepokojących zjawisk: podważanie autorytetów sądów, atakowanie niezależności Trybunału Konstytucyjnego, upolitycznianie prokuratury.

Wyjaśniając przyczyny tej sytuacji, redaktor naczelny Gazety Wyborczej  podkreśla, że po roku 89 winni komuniści nie zostali ukarani, a zasłużonych działaczy Solidarności nie nagrodzono. Doprowadziło to do powstania poczucia niesprawiedliwości, rozgoryczenia, zazdrości i destruktywnej energii, która skierowała się przeciwko dawnym wrogom, ale także tym przyjaciołom, którym się poszczęściło. Jednakże zdaniem Adama Michnika, który zdecydowanie krytykuje próby obecnej władzy przeprowadzenia powszechnej czystki-lustracji, dekomunizacja w okresie pierwszych przemian w Polsce byłaby złym posunięciem. Gdyby w 1990 roku urządzono „polowanie na agentów”, to nie można by było przeprowadzić ani refom gospodarczych Balcerowicza, ani zbudować państwa prawa. Polska nie byłaby dziś ani w NATO, ani w Unii Europejskiej.

Dzisiaj - kończy Adam Michnik na łamach Le Monde - na przeciw siebie stoją dwie Polski: Polska podejrzliwości i zemsty oraz Polska odwagi i dialogu. Ta druga Polska, Polska otwarcia i tolerancji, Polska Jana Pawła II i Czesława Miłosza musi zwyciężyć.