Konferencja W Genewie

Czy będzie Durban II?

Tekst z  20/04/2009 Ostatnia aktualizacja 20/04/2009 09:40 TU

Mahmud Ahmadineżad, prezydent Iranu
(Foto: Reuters)

W poniedziałek w Genewie rozpoczyna się Światowa Konferencja ONZ przeciwko Rasizmowi, Dyskryminacji Rasowej, Ksenofobii oraz Związanej z Nimi Nietolerancji, zwana Durban II. Jest ona bojkotowana przez wiele państw, które obawiają się antysemickich wystąpień prezydenta Iranu, Mahmuda Ahmadineżada oraz innych przywódców arabskich, którzy najprawdopodobniej będą chcieli wykorzystać ją jako forum do ataków na Izrael.

Od dawna było wiadomo, że do Genewy nie przyjadą delegacje Kanady i Izraela, a z państw europejskich – Włochy, które już na początku marca ogłosiły że nie wezmą udziału w obradach na znak protestu przeciwko projektowi dokumentu końcowego obrad, w którym znalazły się według nich treści antysemickie. Dotyczą one m.in. sposobu postrzegania konfliktu bliskowschodniego.

Szef włoskiej dyplomacji Franco Frattini apelował do wszystkich krajów UE, by uczyniły podobny krok. W sobotę z udziału w konferencji zrezygnowały Stany Zjednoczone, Australia i Holandia. Nie pojawią się na niej również delegacje Polski, Niemiec i Nowej Zelandii. Wielka Brytania i kierujące w tym półroczu pracami Unii Europejskiej Czechy, postanowiły wysłać na konferencję delegacje niskiego szczebla.

Francuski minister spraw zagranicznych, Bernard Kouchner, zapowiedział, że na konferencję genewską wysłany zostanie ambasador, który jednak opuści obrady, jeśli z usta Ahmadineżada padną słowa o charakterze antysemickim. Delegacji francuskiej przewodzić będzie ambasador Francji przy ONZ, Jean-Baptiste Mattéi. Brnard Kouchner wyraził żal, że państwa europejskie ni były w stanie przyjąć jednolitego frontu i podjąć wspólnej decyzji w sprawie udziału w konferencji, Jego zdaniem końcowa deklaracja w obecnej formie jest „do przyjęcia”.

Konferencja w Genewie określana jest jako "Durban II", ma bowiem stanowić kontynuację poświęconego rasizmowi spotkania, do jakiego doszło w tym południowoafrykańskim mieście w 2001 r. Państwa arabskie próbowały wówczas przeforsować deklarację końcową, w której stawiano znak równości między syjonizmem i rasizmem. W reakcji na antysemickie wystąpienia obrady opuścili wówczas przedstawiciele USA i Izraela. W czasie rozpoczynającego się w poniedziałek spotkania w Genewie może dojść do podobnych incydentów. Obawy te są o tyle uzasadnione, że na pierwszy dzień zaplanowane jest wystąpienie prezydenta Iranu, Mahmuda Ahmadineżada, znanego z negowania holokaustu oraz wypowiedzi o konieczności "wymazania Izraela z mapy świata".

Palestyński ruch Hanmas oskarżył kraje, które bojkotują konferencję genewską o rasizm - zdaniem Hamasu legalizują one "zbrodnie popełnione przez Izrael na Palestyńczykach".
Premier Izraela Benjamin Netanyahu ze swej strony oburzył się z powodu zaproszenia na konferencję prezydenta Iranu, Ahmadineżada i pogratulował tym, którzy odmówili udziału w konferencji, podjęcia słusznej decyzji. Izrael wezwał swojego ambasadora w Szwajcarii na konsultacje w związku ze spotkaniem prezydenta Szwajcarii z Ahmadineżadem. Miało ono miejsce w niedzielę wieczorem, po przybyciu prezydenta Iranu do Szwajcarii.

Sekretarz generalny ONZ Ban Ki-moon wyraził rozgoryczenie z powodu bojkotu.
Przeciwko bojkotowi opowiedziała się organizatorka konferencji, Julie Rivero z organizacji Human Rights Watch. Jej zdaniem jest to krok „nie do przyjęcia”. Międzynarodowa Federacja Praw Człowieka (IFHR) oraz organizacja Human Rights Watch (HRW) we wspólnym komunikacje zaapelowały w niedzielę do europejskich liderów, aby nie rezygnowali z udziału w konferencji. Rozczarowanie z powodu wycofania się z obrad wielu państw wyraziła również komisarz ONZ ds. praw człowieka Navi Pillay.

Papież Benedykt XVI pobłogosławił konferencję, którą uważa za ważną inicjatywę. Ojciec święty wyraził życzenie, aby uczestnicy konferencji „pracowali razem, w duchu dialogu i wzajemnego otwarcia, nad położeniem kresu wszelkiej formie rasizmu, dyskryminacji i nietolerancji, czyniąc tym samym fundamentalny krok w kierunku potwierdzenia uniwersalnej wartości godności człowieka i jego praw w perspektywie szacunku i sprawiedliwości dla każdej osoby i narodu”.