Ekonomia po francusku

Sarkozy na pomoc małym i średnim firmom

 Piotr Błoński

Tekst z  05/10/2009 Ostatnia aktualizacja 05/10/2009 16:12 TU

Prezydent Nicolas Sarkozy ogłasza drugą fazę planu
Reuters

Wiadomością dnia w sferze ekonomicznej było ogłoszenie przez prezydenta Sarkozy’ego nowej fazy planu wsparcia dla średnich i małych przedsiębiorstw, na którą przeznacza się niemal od zaraz dwa miliardy euro. Do kategorii średnich przedsiębiorstw Francuzi zaliczają firmy zatrudniające od 50 do 300 osób, mające obroty do pół miliarda euro rocznie. Francuskie średnie przedsiębiorstwa zapłaciły wysoką cenę za kryzys: stanowią one ogromną większość spośród 70 000 firm, które w ciągu ostatniego roku ogłosiły upadłość.

Kryzys uderzył w nie w dwójnasób: nie tylko przez zmniejszenie sprzedaży, ale równocześnie przez ograniczenie kredytu. Większość firm przeżywających trudności nie jest w stanie sprostać zobowiązaniom finansowym z braku wystarczających środków własnych. Zauważmy tu, że we wszystkich publikowanych we Francji omówieniach sytuacji ekonomiczno-finansowej francuskich średnich przedsiębiorstw, odnotowuje się zawsze, że są one mniej wytrzymałe od niemieckich, bo są mniejsze, mają mniejszy kapitał własny i w konsekwencji słabsze oparcie finansowe.

Choć rysują się oznaki zakończenia kryzysu, w bieżącej działalności firmy jeszcze tego nie odczuwają. Nie wystarczają więc ulgi i udogodnienia, z których korzystają one od jesieni ubiegłego roku. A są to ulgi niemałe, wśród których najważniejsze, to moratoria na długi socjalne i fiskalne, zwolnienia ze składek socjalnych nowozatrudnionych pracowników, nieopodatkowywanie inwestycji produkcyjnych, szybsze wypłacanie subwencji na badania naukowo-techniczne, a z drugiej strony, wsparcie kapitału przedsiębiorstw oraz ułatwienia kredytowe za pośrednictwem dwóch specjalnie do tego powołanych instytucji, odpowiednio Strategicznego Funduszu Inwestycyjnego FSI, zaopatrzonego w 20 mld euro, oraz nakierowanego specyficznie na małe i średnie firmy publicznego banku Oseo. Bank ten udzielił dotąd kredytu 18 tysiącom firm na sumę 4,5 mld euro, a przez mechanizm mediacji umożliwił pożyczenie im przez banki dalszych półtora miliarda. Szacuje się na 150 000 liczbę uratowanych w ten sposób stanowisk pracy.

Ale to wszystko nie dosyć. Obecna faza planu wsparcia jest wycelowana specyficznie w małe i średnie przedsiębiorstwa. Wspomniany Fundusz FSI został zaopatrzony w dodatkowy miliard euro, który służyć ma wzmocnieniu kapitału własnego średnich firm. Ale wiele z nich, to przedsiębiorstwa rodzinne, których właściciele wcale nie chcą oddawać w zastaw za tę pomoc części kapitału: dla nich przeznacza się 300 mln euro na pomoc w formie długoterminowych obligacji, a 200 mln przeznacza się na ułatwienie mediacji w uzyskiwaniu kredytów bankowych.

Ze swej strony wspomniany publiczny bank Oseo zaopatrzony został w miliard euro na specjalne pożyczki długoterminowe, zwane pożyczkami partycypatywnymi; spłata tych kredytów jest nie tylko przesunięta w czasie, ale w dodatku nie jest objęta gwarancją w razie niepowodzenia firmy: tyle, że te kredyty będą droższe niż rynkowe.

Ponadto przedłuża się o rok wymienione na wstępie ulgi socjalne i fiskalne. Dodajmy, że prawie wszystkie przedsiębiorstwa we Francji skorzystają w przyszłym roku z ulgi, jaką jest zniesienie taxe professionnelle, rodzaju podatku od obrotu, którego podatek od emisji dwutlenku węgla nie zastąpi w pełnej wysokości.

Wszystko to niewątpliwie ułatwi wielu firmom przeżycie ciężkich czasów, ale równocześnie świadczy o bardzo wielkiej zależności francuskiej gospodarki od państwa.