Film francuski

Filmowa wycieczka do Paryża

 Anna Rzeczycka

Tekst z  04/12/2009 Ostatnia aktualizacja 08/12/2009 18:01 TU

Ktoś, kto chciałby pomarzyć o Rzymie, w zasadzie ma do dyspozycji tylko jeden film fabularny Rzymskie wakacje Williama Wylera z Audrey Hepburn i Gregory Peckiem w rolach głównych. Ten jednak , kto chciałby zwiedzić Paryż nie ruszając się z fotela, może to zrobić za pośrednictwem  setek filmów. Paryż jest z pewnością najczęściej filmowanym miastem świata. W naszej zbiorowej pamięci Jeanne Moreau, Audrey Tautou, Romy Schneider, Arletty, Jean-Pierre Léaud, Jean-Paul Belmondo, Jacques Tati i  Alain Delon będą się zawsze kojarzyć się  z Sekwaną, placem Clichy, Polami Elizejskimi i Montmartrem.

Z Paryżem związane także pozostaną nazwiska wielu wielkich reżyserów - Maxa Ophulsa, René Clair’a, Marcela Carné, Claude’a Autant-Lara, Henri Clouzota, François Truffauta, Louis Malle’a. Jean Renoir unieśmiertelnił w swych filmach Moulin Rouge, Jacques Prévert opiewał poezję paryskich przedmieść, dla Minellego ulice Paryża stały się  parkietem tanecznym. W filmie Przygody rabina Jakuba Gérarda Oury Louis de Funès tańczył w rytmie muzyki klezmer na ulicy des Rosiers, a Luc Besson w raczej nieudanym Angel – A zobaczył anioły lecące nad  Sekwaną. 

Swe najprawdziwsze oblicze Paryż pokazał zapewne w kinie Nowej Fali: pamiętamy szalony bieg ulicami lewego nadbrzeża Paryża w Cléo od 5 do7 Agnès Vardy, paryskie eskapady panny Zazie  w filmach Louis Malle’a, złowrogi Paryż Jacquesa Rivette’a i Kieszonkowca Roberta Bressona okradającego pasażerów paryskiego metra. 

Ale Paryż to nie tylko scenaria filmów romantycznych, komicznych czy tragicznych, to prawdziwy, pełnoprawny  bohater filmowy. Miasto jest ulubieńcem filmowców od samego początku istnienia kinematografii, czyli od 114 lat. W 170 filmach  zrealizowanych przez 2 słynnych operatorów - braci Lumière, francuska stolica grała rolę eleganckiego miasta, pełnego fiakrów, dam w kapeluszach z piórami i panów w melonikach. Auguste i  Louis Lumière pochodzili z Lyonu, ale swój wynalazek zarejestrowali w Paryżu i tu także w Grand Café przy bulwarze des Capucines zorganizowali 28 grudnia 1895 pierwszą płatną projekcję filmową dla publiczności.
Według legendy, w tym pierwszym seansie filmowym wszechczasów uczestniczył Georges Méliès, mityczna postać kina, uważany za pierwszego reżysera filmowego w historii. I tak się wszystko zaczęło.

Na długiej liście filmów dziejących się w Paryżu, wiele zaliczanych jest dzisiaj do klasyków kinematografii światowej: Hôtel du Nord Marcela Carné  to sceneria słynnej repliki Arletty „Atmosphère? Atmosphère? Est-ce que j’ai une gueule d’atmosphère?” ( „ Atmosfera, atmosfera, czy ja wyglądam na atmosferę?”). Hotelik nad kanałem Saint-Martin, który posłużył za wzór reżyserowi, do dziś jest miejscem pielgrzymek kinomanów.  Czarny rynek w Paryżu Claude’a Autant-Lary z 1956 roku przypomina nam Paryż pod okupacją niemiecką, Czy Paryż płonie ? René Clément wyzwolenie miasta w sierpniu 1944 roku,  W 2001 roku światową karierę zrobiła Amelia Jeana-Pierre’a Jeuneta, zadziwiająca, współczesna bajka mająca w tle Paryż mityczny i ponadczasowy. Paryż zainspirował także Woody Allena do zrealizowania w 1996 roku Wszyscy mówią: kocham Cię. We francuskiej stolicy oczywiście kręcona była adaptacja Da Vinci Code Dana Browna.

Audrey Tautou
© Warner Bros. France

A w 2006 roku 21 reżyserów z 12 krajów świata – w tym bracia Cohen, Gus Van Sant, Wes Craven i Alfonso Cuaron – nakręciło wspólnie składankę Paris je t’aime. Każdy z autorów miał za zadanie opowiedzieć historię dziejącą się w jednej z 20 dzielnic Paryża. W tej serii skeczy wystąpiło wielu słynnych aktorów: Juliette Binoche, Gena Rowlands, Fanny Ardant, Julie i Gérard Depardieu, Natalie Portman i Ludivine Sagnier. Jednej rzeczy można być pewnym: Paryż długo jeszcze będzie inspirował filmowców do pracy...