Eureka

Tajemnice Stradivariusa

 Piotr Rosochowicz

Tekst z  28/12/2009 Ostatnia aktualizacja 28/12/2009 10:21 TU

Ostatnio opublikowano dane z długotrwałych badań nad składem chemicznym słynnych skrzypiec Stradivariusa. Skrzypce te pozostają nadal wzorem doskonałości tego instrumentu na świecie, w trzy wieki po ich pojawieniu się w salach koncertowych. Naukowcy szukali wszędzie: w drewnie, w kleju, na wszelkie sposoby badali metody, jakimi te skrzypce były składane. Okazało się, że największy sekret — bo po prostu „chemiczny” — znajdował się w pokrywającym skrzypce lakierze.

Mówi jeden z inżynierów pracujących w Muzeum Instrumentów Muzycznych:

Musieliśmy pracować nad składem lakieru. Jest go bardzo mało, to bardzo cienka warstwa, musieliśmy więc zastosować szalenie precyzyjne metody analizy, badaliśmy ten lakier posługując się dziesięcioma różnymi, nowoczesnymi metodami chemii analitycznej. Posługiwaliśmy się m.in. synchrotronem elektronowym, czyli przyspieszaczem elektronów. Jest to olbrzymi instrument o średnicy 120 m, a stosowaliśmy go przy badaniu drobnych warstewek o grubości kilku tysięcznych części milimetra. Udało się nam odkryć, jakich składników używał Stradivari do sporządzenia lakieru, którym pokrywał skrzypce.

Niestety, nic nie możemy powiedzieć o sposobie, w jaki te składniki mieszał i w jaki pokrywał lakierem swe skrzypce. To jeszcze pozostało do odkrycia. Prawdopodobnie był bardzo zdolny, jeśli o to chodzi; przy pokrywaniu stosował technikę szalenie dokładną i subtelną — a wszystko po to, aby nadawać produkowanym przez siebie instrumentom tak piękny dźwięk. Podczas stosowania mieszaniny tak pospolitych składników lakieru, musiał mieć jakąś specjalną technikę pokrywania swych skrzypiec…

Skrzypce Stradivariusa z Muzeum Królewskiego w Madrycie
© Documentation Libre GNU