"Le Monde"

Europa bez suchej nitki

 Piotr Błoński

Tekst z  06/01/2010 Ostatnia aktualizacja 06/01/2010 17:26 TU

Pierwszy egzemplarz A400M
(Photo : AFP)

Le Monde, którego dzisiejsze wydanie dostępne jest tylko w internecie wskutek dalszego strajku drukarni, biada nad Europą, i to w wielu artykułach z różnych dziedzin. Wstępniak poświęcony jest wspólnym europejskim inicjatywom przemysłowym, które są w rozkładzie, obok mamy analizę wyników konferencji kopenhaskiej pod tytułem „Trzy utopie i jeden pogrzeb”, następnie szczegółowe artykuły o wątpliwej przyszłości programu budowy transportowca wojskowego A400M, o przykrej dla Francji niespodziance armii brazylijskiej, która woli Grippena od Rafale’a, a także o zamiarach hiszpańskiej prezydencji, która chce doprowadzić do zbliżenia Unii i Ameryki Łacińskiej, a nawet zawrzeć umowę o partnerstwie z Kubą, mimo że władze kubańskie właśnie upokorzyły hiszpańskiego eurodeputowanego Luisa Yaneza odsyłając go z lotniska w Hawanie.

Biadanie nad rozkładem europejskiej polityki przemysłowej ma oczywiście silne francuskie zabarwienie. Jako przykłady niepowodzeń redakcja Le Monde dobiera takie programy czy kontrakty, w których Francja ma decydujący udział. To, że wbrew zamiarom prezydenta Luli armia brazylijska woli wyposażyć swe siły powietrzne w szwedzkie Grippeny niż we francuskie Rafale nie jest przecież klęską Europy. Trochę to przypomina nastroje po wyborze przez Polskę amerykańskich F-16…

Rozliczne są na ten temat komentarze. W odpowiedzi na zarzut brazylijskich wojskowych, że Rafale jest dwa razy droższy od Grippena zarówno w zakupie, jak w eksploatacji, Francuzi obruszają się: co za porównanie! Grippen to pospolity jednosilnikowiec! A redakcja Le Monde poucza, że sukces Grippena ma krótkie nogi, bo krajów średnich, takich jak Francja czy Szwecja, i tak nie stać już samodzielnie na wielomiliardowe programy zbrojeniowe.

A400M – europejski transportowiec wojskowy, który po raz pierwszy wzbił się w powietrze w grudniu, silniki ma cztery, a za to klientów coraz mniej. Program budowy tego samolotu, po pięcioletnim opóźnieniu i wzroście kosztów o 25%, czy 5 miliardów euro, został wmuszony europejskiemu, a jakże, konsorcjum EADS. Główny klient, Niemcy, które zamówiły 60 sztuk, wykluczają dopłatę: innym też się nie spieszy.

Mało tego: w ramach europejskiego programu Galileo – odpowiednika amerykańskiego GPS, większość satelitów zamówiono nie w EADS, lecz u jego niemieckiego konkurenta.

EADS, jak czytamy, jest w rzeczywistości jedynym prawdziwie europejskim wielkim przedsiębiorstwem. Jest ono zdolne do wielkich realizacji, ale nie gwarantuje ich, jak zresztą żadne inne. Historia A400M jest tego przykładem. Z jednej strony – konstruktor, który nie jest w stanie zmieścić się w budżecie i w terminach, z drugiej 7 rządów, które nie są w stanie dogadać się między sobą.

Inną porażką jest zamówienie przez Abu Dhabi budowy central nuklearnych nie przez konsorcjum pięciu wielkich francuskich koncernów, lecz przez ich konkurencję z południowej Korei. Ta porażka europejskiego przemysłu jest, zdaniem Le Monde, skutkiem rozwodu, a właściwie zerwania zaręczyn, francuskiego koncernu nuklearnego Areva z niemieckim Siemensem.

Zarówno w sektorze nuklearnym jak w lotniczym, Europie brakuje prawdziwej woli współpracy politycznej i przemysłowej, wskutek czego częściowo marnuje swój potencjał. Jest to tym bardziej alarmujące, że pojawiają się w świecie – głównie w Azji – coraz to nowi konkurenci, a Amerykanie też nie czekają z ripostą, gdy czują się zagrożeni.