Z archiwum RFI

Światła Józefa Czapskiego (1896-1993)

 Anna Bernhardt, Anna Rzeczycka, Wojciech Sikora

Tekst z  21/01/2010 Ostatnia aktualizacja 22/01/2010 14:59 TU

Józef Czapski - wielki polski malarz, pisarz, eseista, krytyk. Urodził się w 1896 w Pradze, zmarł w 1993 w Maisons-Laffitte, we Francji. Był jednem z założycieli paryskiej "Kultury".

Józef Czapski "Na nieludzkiej ziemi"

Józef Czapski, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku, w okresie 1939-1941 więziony był w Rosji, między innymi  w Starobielsku. 

W latach 1941-1942 jako oficer Armii Polskiej w ZSRR poszukiwał zaginionych oficerów, którzy - jak się potem okazało - zamordowani zostali w Katyniu.

Od 1945 na stałe mieszkał w Paryżu, gdzie współzałożył  i współredagował wraz z Jerzym Giedroyciem miesięcznik "Kultura".

Był wielkim malarzem postimpresjonizmu. I niezwykle uzdolnionym pisarzem. Wydał głośne książki wspomnieniowe Wspomnienia starobielskie (1944) i Na nieludzkiej ziemi (1949), Tumult i widma (1981), Wyrwane strony (1993), eseje na temat sztuki, religii i polityki Oko (1960), Patrząc (1983), Dzienniki — wspomnienia — relacje (1986), Czytając (1990), Swoboda tajemna (1991), artykuły krytyczne i programowe poświęcone koloryzmowi O Cézannie i świadomości malarskiej (1937), monografię o swym mistrzu Józefie Pankiewiczu (1938).

W 2003 roku, w 10-lecie jego śmierci mówili o nim na naszej antenie Wojciech Karpiński i Jil Silberstein:

Instytut Polski w Paryżu uczcił 10. rocznicę śmierci Józefa Czapskiego uroczystym spotkaniem, w czasie którego wystąpli Andrzej Seweryn, Małgorzata Dzieduszycka, Wojciech Karpiński i Jacek Woźniakowski:

3 kwietnia 2006 roku, w 110. rocznicę urodzin Józefa Czapskiego w siedzibie Instytutu Literackiego w Maisons-Lafitte Anna Bernhardt spotkała Wojciecha Karpińskiego, Marka Krawczyka, Leszka Czarneckiego. Rozmawiała też z Henrykiem Giedroyciem i panią Janiną Gęskiewicz: