راه ابریشم

"ما مایلز را می خواهیم" در شهرک موسیقی پاریس

به قلم : شهلا رستمی

تاریخ انتشار مقاله  28/11/2009 به روز شده  28/11/2009 15:29 TU

شصت سال پس از اولین ورود "مایلز دیویس" ، ترومپت نواز معرف جاز به پاریس، و اجرای کنسرتی به همراهی "چارلی پارکر" و "سیدنی بشت" در سالن "پلییل"، پنجاه سال پس از اولین ضبط قطعه معروف "نوعی بلوز"، چهل سال پس از صفحه "بیچز برو" که ظهور "جاز-راک" را اعلام می کرد، سی سال پس از بازگشتش به پاریس به عنوان یک ستاره جاز، 18 سال پس از آخرین کنسرتش در پاریس، شهرک موسیقی پاریس یک نمایشگاه بسیار کامل از زندگی هنرمندی بر پا کرده تا نشان دهد "مایلز هنوز زنده است". که منظور اشاره ای است به نوشته ای که خود او بر روی دیوار های نیویورک پس از مرگ "چارلی پارکر" ساکسفون نواز معروف نوشت : "پارکر زنده است".

نمایشگاه شهرک موسیقی، "ما مایلزرا می خواهیم" ، که در محوطه ای به مساحت 800 متر مربع برگزار شده و در چند قسمت و بارعایت نظم زمانی، کودکی، جوانی و دوران مختلف حرفه ای موزیسین خاصی که "پیکاسوی جاز" می نامیدندش را ترسیم میکند، به بیننده هم امکان می دهد، با کاسک هائی که در اختیارش گذاشته می شود، به شنیدن قطعات مختلف ساخته شده در دوران های زندگی او بپردازد. علاوه بر آن بازدید کننده می تواند ترومپت های قدیمی او و نیز سازهای دیگرهمکارانش را ببیند.

درحاشیه این نمایشگاه، شش کنسرت و دو روز نمایش فیلم هم برنامه ریزی شده تا علاقمندان بتوانند هر چه بهتر وارد دنیای "مایلز دیویس" شوند.

 گفتیم هدف نمایشگاه این است که نشان دهد "مایلز دیویس" هنوز زنده است. یکی از دلایل بسیار مهم آن تغییر درتکنیک نواختن ترومپت با کشیدن نت ها، سوردین گذاشتن بر روی ساز و قدرت تحول بخشیدن به موسیقی جازو از سوی دیگر و طی یک شب، یک فکر و یک ژانر خلق کردن است که آن بداهه نوازی برای خلق موسیقی یک فیلم در سال 1958 بود. فیلم "آسانسوری برای چوبه دار" ساخته "لوئی مال"، کارگردان فرانسوی.

 

فستیوال سه قاره شهر نانت

 

سی ویکمین فستیوال سه قاره شهر نانت که به سینمای آسیا، آفریقا و آمریکای مرکزی و جنوبی اختصاص دارد، یعنی قاره هائی در ارتباط با بازرگانی و برده کشی قرون گذشته، از روز 22 نوامبر تا اول دسامبر در این شهر برگزار می شود.

 

 در بخش مسابقه ای این فستیوال، فیلم بسیجی، دومین فیلم مهران تمدن، به نمایش در می آید که فیلمی است بر پایه گفتگو با شماری بسیجی و نظر آنها پیرامون مسائل پرسش برانگیز و کلیدی جامعه ایران.

 

از مهران تمدن پرسیدم چگونه توانسته به درون این گروه رخنه کند و با این افراد رابطه بر قرار سازد ؟

با سپاسگذاری از مهران تمدن باید اضافه کنم که فیلم "زمزمه با باد" ساخته شهرام علیدی در بخش خارج از مسابقه و فیلم تنهائی ، ساخته مهرداد شیخان در بخش فیلم های کوتاه و آثار و چیده مان های میترا فراهانی و نیز دوفیلم او "تابو" و دیگری مستندی در مورد بهجت صدر، نقاشی که چندی پیش درگذشت، دراین جشنواره حضور دارند. سینمای صامت آسیای مرکزی با سه فیلم "مهاجر" ساخته کامیل یارماتف، از تاجیکستان و تولید سال 1934 ؛ "پیش از پگاه" اثر خوجایف از ازبکستان، آن هم تولید سال 1934 و "نامزد اذهان" ساخته "اولگ فره لیخ" از ازبکستان، تولید سال 1931، کلام را به دست خواهد گرفت.

 

 "ناهید = ونوس" در ستاره ای دیگر

هفته گذشته به حضور فیلم "ناهید = ونوس" فیلمی 40 دقیقه ای ساخته پریسا یوسف دوست، کارگردان ایرانی مقیم هلند، اشاره شد که در 27 امین فستیوال شهر تورینو، در بخش " جشن

 متحرک" شرکت داشت. فیلمی که به شکلی خاص فیلم برداری شده وبا موضوع دردناک و بسیار مطرح خود در روزهای اخیر یعنی اثرات روانی زندانی بودن ، سبب تأثر تماشاگر می شود.

ازسوی دیگراین فیلم مشکل رازهای خانوادگی ودشواری برملا کردن آنها بخصوص توسط مردان خانواده رابه خوبی نشان می دهد. استفاده از زوایای مختلف، صداها و اشخاصی که شخصیت اصلی فیلم را احاطه کرده اند به شکلی انجام گرفته که با پیشرفت در بازگوئی داستان زندگی شخصیت اصلی همخوانی پیدا می کند. بدین معنا که در اغاز که همه از صحبت از مشکل ناهید طفره می روند، ما ناهید را بسیار کم می بینیم، در حالیکه با کند وکاو وبر ملا شدن گوشه هائی از زندگی او، شخصیت کم کم و نه به شکل متعارف، بیشتروبیشتر نشان داده می شود.

از پریسا یوسف دوست پرسیدم آیا استفاده از این تر فند از قصد بوده یا به شکل اتفاقی پیش آمده ؟

 

"دندان نیش" و نوید آزادی

"دندان نیش" ساخته "یورگوس لانتیموس"، کارگردان یونانی فیلمی بسیار خاص که دست کم دو سال پس از نمایشش در فستیوال "تسالونیکی" و پس ازبودن جایزه بخش "نوعی نگاه" فستیوال کن 2009 به روی پرده سینما ها آمده ، با داستان عجیب خود هم میخنداند و هم معذب می کند. ماجرا از این قرار است که خانواده ای عجیب سه فرزند خود را در چهار دیواری خانه و با قوانینی عجیب تر بزرگ می کند. این فرزندان منتظر این هستند که دندان نیششان بیفتد تا بتوانند به دنیای خارج ره پیدا نمایند.

جمله ای از فیلم "دندان نیش " یعنی در جائی که دختر جوان از مادرش می پرسد : " مامان ! شبح یعنی چه ؟" و مادر پاسخ می دهد : " شبح، یک گل کوچک زرد است " می تواند به خوبی کاملأ مارا به دنیای والدینی وارد کند که می خواهند فرزندانشان را از هر تماس و تأثیر محیط خارج بر حذر دارند. این خواست عجیب و نابخردانه از فرزندان خانواده موجوداتی را ساخته که در نوجوانی و علیرغم ضریب هوشی

معمولی، کودکانه و ساده لوحانه رفتار می کنند. اما به هر حال بیرون به درون رخنه می کند و تأثیرات آن یکی از پرندگان زندانی را از قفس می پراند. استعاره ای درباره فاشیسم، سختگیری و یا پروراندن امید واهی پرورش انسانها در درون حباب.

 

 "انتقام" از" موسولینی"

"مارکو بلوکیو"، کارگردان ایتالیائی که از او فیلم های بسیارخوب و گاه جنجال برانگیزی در گذشته دیده ایم، با فیلم "انتقام"، به پرده سینماها باز می گردد و پرده از رازی که در زندگی "موسولینی" دیکتاتور ایتالیا وجود داشت بر می دارد.

داستان از این قرار است که "موسولینی" به هنگامی که عضو حزب سوسیالیست بود،روزنامه "آوانتی" را اداره می کرد و در مردم با نطق های داغ خود شور وهیجان به وجود می آورد، با دختری به نام "ایدا دالسر" آشنا می شود. حاصل این آشنائی و عشق ناشی از آن، فرزندی است که او را "بنیتو آلبینو" نام می گذارند. موسولینی او را به رسمیت می شناسد. دختر جوان برای حمایت از او آپارتمان و همه دارائی های خود را می فروشد تا "موسولینی بتواند" روزنامه جدیدش "پوپولو دیتالیا" را به راه اندازد. "موسولینی" سپس به جنگ می رود و زخمی می شود. دختر جوان به دیدنش می رود و متوجه می شود که او یک زن وفرزند دارد. از آن به بعد تلاش می کند حق خود را بگیرد اما همه درها به رویش بسته می شود. او را در دیوانه خانه بستری می کنند و قیمومت فرزندش را به یکی از مقامات بلند پایه دولت فاشیست "موسولینی" می دهند. ماجرا به شکلی دردناک پایان پیدا میکند.

این فیلم بسیار خوش ساخت و کلاسیک که تماشاگر را با بخشی از تاریخ نه چندان افتخار آمیز ایتالیا آشنا می کند، بسیار بحث برانگیخته است. بدین معنا که ایتالیائی ها از آن چندان خوششان نیامد، در حالیکه خارجی ها نظری دیگر دارند.

 

"لو دودین" وتآتر روس

"لو دودین"، کارگردان به نام تآتر روسیه، حاصل 25 سال کار خود را با گزینش 7 نمایش از رپرتوآر غنی خود، تا روز 6 دسامبر، در تآتر "ام.سه" شهرک "بوبینی" در شمال پاریس، به روی صحنه می آورد.

 البته این اولین بار نیست که "لو دودین" و گروهش در فرانسه به روی صحنه می آیند اما این بار مجموعه ای را به علاقمندان تآتر ارائه می دارد که بسیار گسترده و طولانی است و تاریخ کشورش را به گونه ای ترسیم می کند.

 

از سرور کسمائی، مدیر هنری، برنامه ریز و مترجم فرانسه این گروه پرسیدم ویژگی "لو دودین" و علت استقبال از او در چیست ؟

 

صدای "آموری واسیلی"

"آموری واسیلی" جوان نوزده ساله ای که اولین آلبوم خود را "وینچره" راهی بازار می کند، صدائی است که به جمع صداهای قوی وخوب "تنور" در جهان می پیوندد. او پس از شرکت در کنکور های مختلف آواز و بردن گوی مسابقات "ترانه های فرانسوی" در سال 2004 ، بازهم به یادگیری آواز ادامه داد و اکنون آلبومی را ارائه می دارد که پر از ملودیهای رمانتیک است و نوید حضور وی را در آینده در صحنه های اپرا می دهد.

 "آموری واسیلی" در تاریخ 30 نوامبر در سالن "بوبینو" پاریس کنسرت خواهد داد.