راه ابریشم

فستیوال سینما های آسیا

به قلم : شهلا رستمی

تاریخ انتشار مقاله  30/01/2010 به روز شده  30/01/2010 16:46 TU

 

فستیوال "سینماهای آسیا"  از روز 29 ژانویه تا روز 2 فوریه درشهر "وزول" واقع در غرب فرانسه برگزار می شود. شهری که در مجموع 17.000 نفر جمعیت دارد که با حومه اش جمعیت آن به حدود 30000 نفر می رسد. اما حدود 26000 نفر از این تعداد در سال گذشته به فستیوال آمدند و فیلم دیدند.

ازچند سال پیش و پس از نطق جعفر پناهی که ریاست هیأت داوران فستیوال را در سال 2004 بر عهده داشت و به شوخی از شهردار این شهر قول گرفت که یک مجموعه سینمائی خوب برای شهر وفستیوال بسازد، این شهر دارای یک مجموعه سینمائی شده که از کیفیت بسیار بالائی برخوردار است.

از جعفر پناهی صحبت رفت، فستیوال "سینماهای آسیای" شهر "وزول" درشانزدهمین برگزاری خود تصمیم گرفت "دوچرخه طلائی" افتخاری خود را درحمایت ازهنرمندان ایرانی  برای موضع گیری شجاعانه آنان دردفاع ازآزادی و به ویژه کسانی که  پاسپورتشان مصادره شده بود وهست، ازجمله جعفرپناهی وفاطمه معتمد آریا اهدا کند.

جعفر پناهی درپیامی که برای جشنواره فرستاد، و در مراسم گشایش آن خوانده شد، پس از سپاسگذاری از مسئولان جشنواره، ابراز امیدواری کرد که بتواند بار دیگر به سفر بپردازد و گفتگوی میان فرهنگ ها از سر گرفته شود.

فاطمه معتمد آریا هم به نوبه خود با تقدیم جایزه خویش به جعفر پناهی و مجتبی میرطهماسب، مستند ساز ، به این اشاره کرد که جای هنرمند بالاتر از سیاست است و آنها وقتی به خارج سفر می کنندحرفهای بسیاری در مورد کار وحرفه شان برای گفتن دارند و ترجیح می دهند که کار صحبت از سیاست را به عهده سیاستمداران بگذارند.

 او در مورد مفهوم آزادی به طور کلی و جنبه هائی از آن که امروز مورد در خواست ایرانیان است، چنین می گوید :

 

با سپاسگذاری از فاطمه معتمد آریا باید اضافه کنم که فستیوال "سینماهای آسیای" شهر "وزول" 80 فیلم را در 7 بخش به نمایش میگذارد که 17 تای آنها تاکنون درفرانسه نمایش داده نشده اند. سینمای ایران نمایندگانی ازجمله دربخش مسابقه ای، در بخش فیلم های مستند و در بخش "انسان و طبیعت" دارد .

دربخش مسابقه ای فیلم "مرزهای آبی" یا"غم مرزها" ساخته بابک جلالی قرار داده شده که در مورد عنوانش صحبت خواهیم کرد، سارا رستگار با فیلم "7زن" در بخش مسابقه ای فیلم های مستند شرکت دارد و فیلم "موشک کاغذی" ساخته فرهاد مهرانفر در بخش "انسان و طبیعت" به نمایش در می آید. مرجان ریاحی ، مدیر شرکت "خبرهائی از فیلم های کوتاه" ،عضو ژوری "نتپاک" یا شبکه کمک به رشدسینمای آسیا است. عنوان "مرزهای آبی" که ترجمه نادرستی از "فرونتیر بلوز" یا "غم مرزها " است نام اولین فیلم بلند "بابک جلالی" کارگردان ایرانی است که پس از شرکت در شماری فستیوالها در بخش مسابقه ای فستیوال "سینماهای آسیا"به نمایش در آمد. "غم مرزها " فیلمی است با مینمالیسمی به سبک سهراب شهید ثالث و "اکی کاریسماکی" فنلاندی. در نتیجه تعریف کردن داستان آن امکان ندارد چون فیلم از کنار هم قرار دادن لحظاتی از زندگی شماری از شخصیت هایش تشکیل شده است. این فیلم پر طنز، طنزی که از آن برای کاستن کسالت سکانس های طولانی کم تحرک به خوبی استفاده می شود، گرچه حتا به هنگام خندیدن طعم تلخی در دهان باقی می گذارد و از پایان های امیدوار کننده فیلم های کاریسماکی هم برخوردار نیست، درعین حال همه درها را هم نمی بنددو پایان باز آن برای هر یک از شخصیت ها این امید را به وجود می آورد که شاید زندگی یکنواخت و تنهایشان تغییر کند.

از"بابک جلالی" پرسیدم چرا به جای "غم مرزها" که با اشاره به موسیقی "بلوز"، بخشی از موسیقی سیاهپوستان آمریکا که بیان دردو رنج است، انتخاب شده ، مترادفی برای عنوان فیلم شیرین نشاط، "زنان بدون مردان" برنگزیده وآن رااحتمالأ "مردان بدون زنان" نام نگذاشته است؟

 

با آرزوی موفقیت برای "بابک جلالی"، باید اضافه کنم که فیلمی به نام "بادبادک باز" محصول مشترک افغانستان و فرانسه، به کارگردانی" ژان-پل مینیو" در بخش مستند به نمایش در می آید.

فستیوال سینماهای آسیا در بخش بزرگی از "عمر کاوور" کارگردان ترک، بزرگداشت به عمل می آورد، در بخش بزرگ دیگر نگاهی به سینمای تایوان می اندازد و سپس سری به ویتنام و سینمای مستند مستقل این کشورمی زند. سینمای انیمیشن ژاپن نیز فراموش نشده است.

 

فستیوال فیلم درزندان وگریختن تخیلی ازچهاردیواری میله ها

زندان "فلوری مروژیس" در نزدیکی پاریس در روز دوشنبه 25 ژانویه،فستیوال خاصی را زیر عنوان " فلوری هم فیلم می سازد" یا در اصطلاح درست ترمی توان گفت "فیلم می آید.." بر پا کرده که طی آن تا روز 5 فوریه یک ژوری متشکل از هشت زندانی و چهار پرسنل زندان، هر شب یکی از 8 فیلم برگزیده را تماشا می کنند و در پایان قرار است 3 جایزه بهترین کارگردانی، بهترین هنرپیشه و بهترین موسیقی را اعطا نمایند.

"مارک اسپوزیتو" کارگردان فیلم "قلب انسانها" که در فستیوال به نمایش در خواهد آمد، پیش از آغاز فستیوال به اعضاء هیأت داوری معیارهای سنجش را گوشزد کرده است. پنجاه زندانی هم هر شب به تماشای فیلم می نشینند و سپس با حرفه ای های سینما ، از جمله کارگردانان، هنرپیشگان، تهیه کنندگان و پخش کنندگان به بحث می پردازند. البته "لوک بسون" که فیلمش "آنژل-آ" درشب اول به نمایش درآمد، نتوانست حضور پیدا کند وهنرپیشه عرب تبار فیلم "جمال دوبوز" که یک "شومن" نیز هست" در این نمایش حضور داشت و با زندانیان به بحث نشست. یکی از زندانیان عضو هیأت داوران که نامش را فاش نکرد، دراین مورد گفت که فیلم هاباعث می شوند برای لحظه ای هم که شده از زندان بگریزند. او می افزاید چنانچه از فیلمی خوششان نیاید آن را می گویند و این تنها موقعیتی است که به آنها امکان می دهد به آزادی بیان دست یابند. رئیس "دفتر فراهم آورنده شرایط بازگشت به زندگی معمولی برای زندانیان" می گوید : هدف این ابتکار مبارزه با گوشه گیری و اجتماع گریزی در حین دوران حبس است. زندان "فلوری مروژیس" که بزرگترین زندان اروپاست، 2752 زندانی دارد.

 

 رخشان بنی اعتماد در فستیوال

فیلم "خونبازی" ساخته رخشان بنی اعتماد در روز 30 ژانویه در چارچوب" دیدارهای بین المللی میراث سینما" که از روز 29 ژانویه تا اول فوریه در "ونسن" در حومه پاریس برگزار می شود، با حضور این کارگردان نمایش داده می شود.

 رخشان بنی اعتماد همچنین جایزه "هانری لانگلوآ" را برای مجموعه آثارش در روز دوشنبه، اول فوریه دربافت می کند. این جایزه در سال 2006 به عباس کیارستمی اعطاء شده بود. گفتنی است که این فستیوال فیلم های تعمیر شده و فیلم هائی را که تاکنون دیده نشده اند به نمایش می گذارد و در کنار آن میز گردها ونمایشگاههائی ترتیب داده شده است.

 http://ricp.cinepatrimoine.com/2010/?page_id=2

 

 

 

 نمایشگاه آثار عبداله کیائی

 

 از روز 3 تا 18 فوریه، عبداله کیائی نقاش و خطاط ایرانی شماری از آثار خود را در مدرسه آمریکائی پاریس به نمایش می گذارد.

 

 

 

 فستیوال داستان مصور شهر "آنگولم"

فستیوال داستان مصور شهر "آنگولم"، مهمترین فستیوال از این نوع در اروپا، که از روز 27 ژانویه آغاز شده به مدت 4 روز در این شهر ادامه خواهد داشت،آلبوم های بسیاری را در بخش های مختلف خود ارائه می دارد و به عنوان مثال در بخش مسابقه ای 58 آلبوم با یکدیگر به رقابت در می آیند. موفقیتی که شهر "آنگولم" با راه انداختن این فستیوال به دست آورد باعث شد که هم اکنون دارای "مرکز ملی داستان مصور و تصویر" شود که همه داستان مصورهائی که در فرانسه تولید می گردندرا درخود حفظ می کند. فستیوال داستان مصور شهر "آنگولم" در حالی برای 37 امین باربرگزارمی شود که به دلیل بحران اقتصادی و کاهش بودجه اش با دشواری روبرو شده شماری نگران برگزاری مناسب امسال آن هستند. جالب اینجاست که این کاهش بودجه در شرایطی صورت می گیرد که درزمینه آنچه که "هنر نهم" نامیده می شود، برخلاف کتاب، از سلامت بسیار خوبی در سال 2009 برخوردار بوده است. درفستیوال امسال، "مانگاهای ژاپنی، نقاشی های فکاهی، نقاشی های تخیلی و قهرمانی ونیزکتابهای مصور آمریکائی که "کمیکس" نامیده می شوند از جای خاصی برخوردارند.

 

موسیقی جهان در تآتر شهر پاریس

 امسال سال ترکیه در فرانسه است و از این رو شمار فعالیت های هنری، نمایشگاهها و کنسرت ها برای شناساندن فرهنگ این کشور بالاست. تآتر شهر پاریس نیز به دنبال برنامه های دیگر خود، در روز اول فوریه "شعر و موسیقی" ترکیه رابرنامه ریزی کرده که طی آن اشعار ناظم حکمت خوانده میشود. در روز 13 فوریه "گروه موسیقی کلاسیک استانبول" همراه با 16 نوازنده برنامه ای اجرا می کند. در روز 20 فوریه "زلفو لیوانلی"، یکی از شخصیت های ادبی وهنری خاص ترکیه که هم نویسنده است و هم موزیسین و خواننده و همواره در مدح آزادی سخن گفته، همراه با 6نوازنده هنرنمائی می کند و سپس این تآتر ما را به سفری کوتاه بر جاده ابریشم دعوت می کند . طی این سفر که نام "راه چنگیز خان" را برخود گرفته، در روزهای 6 و 7 فوریه، آواز وساز مغولستان، قزاقستان و باشکیری ارائه می گردد.

 

 "شوپن" در"روز دیوانه وار"موسیقی کلاسیک

شهر نانت درشمال غربی فرانسه، تصمیم گرفت امسال به مناسبت 16 امین برگزاری آنچه "روز دیوانه وار"موسیقی کلاسیک می نامند اما در واقع از روز 27 تا 31 ژانویه ادامه دارد، به مناسبت دویستمین سالگرد تولد "فردریک شوپن"، آهنگساز لهستانی، برنامه های خود را به آثار این چهره موسیقی رمانیتک قرن نوزدهم اروپا اختصاص دهد. آثاری که در شرایطی خاص، یعنی ساکن شدن شوپن در پاریس در سال 1831 و زندگی ادبی پربار آن روزها به دلیل حضور نویسندگانی چون "ویکتور هوگو" ، "بالزاک"، " آلفرد دو موسه"، "لامارتین" و شماری دیگر در صحنه ادبیات، خلق شده اند.

 گفتنی است که در زمینه موسیقی نیزآن دوران بسیار بارور بود و هر روز تجربیات تازه ای در ژانرهای موسیقی در آن انجام می گرفت. البته چون مجموعه آفرینش های شوپن از 22 ساعت تجاوز نمی کند، مسئولان این رویداد، آثار هنرمندان معاصر شوپن، چون مندلسن، پاگانی نی، لیست و شومان را هم در برنامه خود گنجانده اند. طی این روزها بیش از 250 کنسرت و 100 کنفرانس برگزار می شود و شماری از تکنوازان معروف و اعضای ارکسترهای مختلف و نیز پیانیست های جوان به هنرنمائی می پردازند.

 

 "لوسیلا گاله آتزی" و "بلا چاو"

 یکی از ترانه هائی که از سالهای 1950 همه مبارزات آزادی خواهانه را همراهی کرده، بدون شک ترانه "بلا چاو" است. این بار "لوسیلا گاله آتزی"، خواننده ایتالیائی که همواره با صدای دلنشینش مورد توجه بسیاری بوده، تا روز 6 فوریه در "اسپس کیرون" کنسرتی اجرا می کند که در آن ترانه های معروفش و از جمله ارانژمان دیگری از "بلا چاو" را ارائه می دارد .