Zatrudnienie

Dyskryminacja w Europie

 Katarzyna Zawidzka

Tekst z  18/01/2010 Ostatnia aktualizacja 19/01/2010 16:31 TU

Dyskryminacja jest problemem ciągle palącym, nawet w Europie. Na Starym Kontynencie przejawia się to m.in. w zatrudnieniu. Nadal wyraźna jest dyskryminacja osób o czarnej skórze, Arabów, Cyganów… Wielu imigrantów, zniechęconych bezowocnymi poszukiwaniami lub ofertami pracy znacznie poniżej ich poziomu wykształcenia i doświadczenia, próbuje zakładać własne przedsiębiorstwa. We Francji aż 7,3% przedsiębiorców stanowią imigranci. Zanim udaje im się założyć własną firmę zmuszeni są do przyjęcia jakiejkolwiek pracy.

Tak jest np. w przypadku Abu Bakara Kurmy, imigranta z Gwinei, który skończył studia w dziedzinie statystyki, zdobył już doświadczenie w swoim zawodzie, ale we Francji pracuje w piekarni, przygotowując się do założenia własnej firmy.

Szukałem w biurze pośrednictwa ofert pracy, które naprawdę mogłyby mnie dotyczyć  - jestem statystykiem i mam dziesięcioletni staż pracy w dziedzinie rozwoju obszarów wiejskich w moim kraju. Myślałem, że z łatwością zostanę przyjęty do jednej z międzynarodowych organizacji pozarządowych w ramach prac nad rozwojem wsi. Wysłałem ze sto listów motywacyjnych z życiorysem i nie otrzymałem nawet jednej propozycji spotkania. W końcu zacząłem pracować w piekarni, bo naprawdę nie miałem żadnego wyboru. Pomyślałem sobie: no cóż, może integracja nie jest tak łatwa, jak mi się zdawało, może miałem zbyt wielkie marzenia…

Dyskryminacja nie ominęła Europy środkowej i wschodniej. Tu dotknięci tym problemem są przede wszystkim Cyganie. Wprawdzie w 2008 roku w Czechach została zatwierdzona ustawa antydyskryminacyjna, trudno ją jednak wprowadzać w życie. Pracodawcy często mają poważne wątpliwości, co do wiedzy i umiejętności Cyganów. Obawy te są, niestety, często uzasadnione. Wynika to z kolejnej dyskryminacji, będącej jeszcze spuścizną komunizmu – cygańskie dzieci umieszczane są w specjalnych szkołach, o zaniżonym poziomie, które nie dają żadnych kwalifikacji i nie rozbudzają żadnych ambicji.

Władze niektórych miast próbują zwalczać ten problem, wprowadzając tzw. dyskryminację pozytywną i zatrudniając Cyganów w urzędach miejskich, w policji, w straży pożarnej… Daleko jednak jeszcze do rozwiązania tego problemu, tym bardziej, że tkwi on nie tylko w ustawach, ale przede wszystkim w umysłach obywateli. W niektórych miasteczkach mieszkańcy nawet postawili mury, aby odseparować się od cygańskiej mniejszości.

W przypadku Cyganów głównym argumentem przeciwko integracji jest ich skłonność do kradzieży. Nie ma jednak takich obaw w przypadku imigrantów z Afryki. Tymczasem we Francji (a sytuacja jest identyczna w innych krajach europejskich) ciemnoskórzy obywatele mają problem z wynajęciem mieszkania i oczywiście ze znalezieniem pracy. Oto jeszcze jeden przykład, tym razem przybysza z francuskich Antyli:

Biorąc pod uwagę moje wykształcenie i doświadczenie starałem się o stanowisko dyrektora sklepu. Przyjęto mnie jako ochroniarza.

Dyskryminacja dotyka nie tylko imigrantów. Jakże często spotykają się z nią kobiety, których nie przyjmuje się do pracy, ponieważ zakłada się z góry, że nie podołają one temu zadaniu. W wielu krajach coraz bardziej popularny jest parytet – z góry ustalony podział miejsc między kobiety i mężczyzn. Tkwi w tym jednak poważne niebezpieczeństwo – są dziedziny, w których jednak kobiety nie mają ochoty się realizować.

Na szwedzkich uczelniach wprowadzono dyskryminację pozytywną i przy przyjmowaniu studentów na niektóre wydziały faworyzowano mężczyzn – np. na weterynarię, medycynę, studia dentystyczne, psychologię… Obecnie Szwecja wycofuje się z tego systemu, ponieważ defaworyzowanie ciężko pracujących i uczących się dziewcząt jest jawną niesprawiedliwością. Kobiety same starały się tę niesprawiedliwość naprawić. Szwedzki wymiar sprawiedliwości przyznał rację 44 spośród tych, które nie zostały przyjęte na wydział weterynarii z racji swojej płci. Każda z nich otrzymała odszkodowanie w wysokości 3 400 euro. Czy jednak zrekompensuje im to marzenia o studiach i o wybranym zawodzie?