Grecja-Unia Europejska

Czy Grecji wolno zbankrutować?

 Sylwia Gibs

Tekst z  19/01/2010 Ostatnia aktualizacja 20/01/2010 16:13 TU

Nie wolno, ani w jej własnym interesie, ani w interesie europejskim. Grecja należy do strefy euro i kurs wspólnej europejskiej waluty już spadł w stosunku do dolara i jena. Można sobie wyobrazić, co by się stało w razie bankructwa.

Communauté européenne, 2007

Spadek kursu odnotowano we wtorek 19 stycznia, podczas obrad w Brukseli ministrów finansów strefy euro, a potem całej Unii Europejskiej, właśnie na temat Grecji. Przedstawiciel tego kraju, minister Georges Papaconstantinu, przedstawił kroki mające zredukować, jego zdaniem, ogromny deficyt wydatków państwowych, ale najwyraźniej nie przekonał rynków. Zdaniem jego holenderskiego kolegi, Woutera Bosa, jest to zrozumiałe."Słowa, nawet piękne, nie wystarczą, potrzebne są czyny".

Przewodniczący Eurogrupy, Jean-Claude Juncker, wybrany ponownie na to stanowisko, wyraził się oględniej. Jego zdaniem, zapowiedziane przez Grecję posunięcia zmierzają w dobrym kierunku. Czy są wystarczające, to się okaże,  „Ale sądzę, że rząd grecki zrozumiał rozmiary problemu” – powiedział Jean-Claude Juncker.

Problem nie dotyczy zaś wyłącznie stanu greckich finansów, ale także wiarygodności tego kraju i całej Unii Europejskiej. Mówi Nicolas Véron, ekonomista z Instytutu Bruegela w Brukseli:

Unia Europejska chce uniknąć wypadku, jakim mogłaby się okazać niewypłacalność Grecji. Taki jest jej cel. Na razie nie ma jeszcze mowy o tym, by Grecja nie mogła uhonorować własnego długu. Problem Grecji, który zaistniał równolegle do problemu Dubaju, kilka tygodni temu, to problem informacji. Grecja opublikowała w przeszłości dane o stanie gospodarki, o stanie swoich finansów, które były fałszywe. Dziś Grecja się do tego przyznaje i zachodzi pytanie, czy mamy jasność widzenia w sprawie rzeczywistego stanu gospodarki i finansów greckich. Rzecz jasna, najważniejsze pytanie  w chwili obecnej, na które nikt nie ma ochoty odpowiedzieć brzmi: co się stanie, jeżeli Grecja naprawdę okaże się niewypłacalna. Wszyscy spodziewają się uruchomienia mechanizmów solidarnościowych przez pozostałe państwa europejskie, ale każdy wolałby uniknąć takiego testu.

Fałszywe dane, o których mówi komentator z Brukseli, zostały ogłoszone przez Grecję świadomie lub nie, a później skorygowane w październiku 2009. Według najnowszych przewidywań deficyt budżetu państwa ma wynosić 12 i pół procent PKB, a nie 3,7 procent, jak poprzednio podał rząd grecki. „Taki skok w statystykach to oszustwo, które odbije się na całej Europie” – powiedział surowo szwedzki minister finansów, Anders Borg. Nowa, hiszpańska prezydencja, wykazuje natomiast zrozumienie dla sąsiada ze Śródziemnomorza. Minister finansów, Elena Salgado, powiedziała, że – jej zdaniem – „Grecy zrobią wszystko, co należy, aby uniknąć niewypłacalności”.

Greccy rolnicy tarasują szosy
(Fot. AFP)

Następne spotkanie na temat sytuacji w Grecji ma się odbyć w lutym, a tymczasem rząd grecki znalazł się w nowym potrzasku. Rodzimi rolnicy zatarasowali główne szosy, domagając się, w zamian za ich odblokowanie, natychmiastowego wsparcia finansowego. Argument, że kasa państwa jest pusta, a nawet bardziej niż pusta, najwyraźniej ich nie przekonuje.

Czy sytuacja Grecji może się powtórzyć w innym kraju Unii Europejskiej? W cieniu podejrzeń znalazła się Portugalia. Aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek Komisja Europejska wystąpiła 19 stycznia o przyznanie jej prawa sprawdzenia danych na temat deficytu wydatków państwowych, które otrzymuje od krajów członkowskich. Komisja chciałaby przyznać prawo audytu europejskiemu urzędowi statystycznego Eurostat. Przypomnijmy, że dopuszczalny deficyt budżetów państwa krajów należących do strefy euro wynosi 3 procent PKB.