Vaclav Havel w Parlamencie Europejskim

"Europa jest ojczyzną naszych ojczyzn"

 Anna Bernhardt

Tekst z  12/11/2009 Ostatnia aktualizacja 12/11/2009 15:38 TU

Vaclav Havel przyjmowany przez Jerzego Buzka i José Barroso w Parlamencie Europejskim, 11 listopada 2009.
(Foto: Parlament Europejski)

Były prezydent Czech był gościem Parlamentu Europejskiego, gdzie w środę uczczono 20. rocznicę przemian demokratycznych w Europie Środkowej i Wschodniej.

Sesję Parlamentu rozpoczął, wyraźnie wzruszony, przewodniczący PE, Jerzy Buzek:

 

Zanim głos zabrał Vaclav Havel, europosłowie obejrzeli krótki film przypominający historyczne wydarzenia, które doprowadziły do upadku reżymów komunistycznych, co podkreślał, obejmując urząd przewodniczącego Parlamentu Europejskiego, Jerzy Buzek, cytowany na zakończenie przez autorów filmu.

Później on sam, Jerzy Buzek, już nie z ekranu, a ze swego miejsca przewodniczącego, poprosił o zabranie głosu Vaclava Havla.

Pełne przemówienie prezydenta Havla (w oryginale) powyżej; przytoczmy tylko – za witryną Parlamentu Europejskiego – fragmenty tego wystąpienia.

Vaclav Havel
Fot: Marek Pędziwol

"Nikt nie był całkowicie przygotowany na tak szybki upadek Żelaznej Kurtyny, ani na jego skutki, w tym na okres postkomunizmu, gdyż na szczęście komunizm w naszych czasach rządził tylko jeden raz. Jednak Zachód stanął wówczas na wysokości zadania." Inna postawa, mówił Havel, mogłaby mieć katastrofalne i bardzo kosztowne skutki, jak na przykład wybuch nacjonalizmów. "Wielu z tych, którzy niedawno wymachiwali sztandarem z sierpem i młotem byłoby w stanie bez większego hałasu sięgnąć dla odmiany po narodową flagę".

"Nie wolno nam odwracać się w obliczu zła, gdyż zło z samej swej natury wykorzysta każde ustępstwo", przestrzegał Havel. "Naszym wsparciem możemy dużo bardziej niż nam się wydaje, wspomóc ludzi o szerokich horyzontach i wymownych świadków sytuacji w Korei Północnej, Birmie, Iranie, Tybecie, na Białorusi, na Kubie i na całym świecie."

"Europa jest "ojczyzną naszych ojczyzn". W jaki sposób suwerenność narodowa i suwerenność europejska powinny nawzajem oddziaływać? Odpowiedź jest oczywista: powinny się wzajemnie uzupełniać. Bo przecież to, że czuję się Europejczykiem, nie oznacza, że przestanę się czuć Czechem", tłumaczył.

"Europa powinna znaleźć nowy sposób, jak stać się znowu inspiracją dla świata. Integracja europejska, mówił Havel, to prawdziwie wyjątkowe przedsięwzięcie demokratycznej unii państw. Miejmy nadzieję, iż inni też będą mogli wzorować się na tym eksperymencie!"

Unia Europejska powinna o wiele mocniej zaakcentować swoje duchowe podstawy i wartości. Bogata duchowa i kulturowa historia Europy - łącząca elementy Antyku, Judaizmu, Chrześcijaństwa, Islamu, Odrodzenia i Oświecenia - stworzyła spektrum niezbywalnych wartości.

Prezydent Havel poświęcił część swojego wystąpienia relacjom wewnątrz samej Unii: "Parlament Europejski powinien posiadać większą władzę niż obecnie, gdyż jest jedynym ciałem, które bezpośrednio wybierają wszyscy Europejczycy."

Po wystąpieniu Vaclava Havla Jerzy Buzek powiedział po czesku do swego gościa i przyjaciela z dawnych lat:

"Gdyby 30 lat temu istniała Nagroda Sacharowa, byłbyś dla nas najlepszym do niej kandydatem. Na szczęście dzisiaj nie jest Ci już ta nagroda potrzebna. Bo nie ma już "starej" i "nowej" Europy. Teraz jest jedna Europa. Dzisiaj naszym, polityków, obowiązkiem jest przestrzeganie wartości, na których wyrosła Unia: pojednania i solidarności. Zróbmy wszystko, aby o nich nie zapomnieć" – powiedział przewodniczący Parlamentu Europejskiego, który wcześniej dyskutował z dwudziestolatkami (w liczbie 89) na temat „Co znaczy dla mnie Europa”.

Dla tych młodych ludzi, Europa to przede wszystkim możliwość podróżowania, studiowania i pracy w innych krajach, oraz okazja do poznawania nowych kultur. „Postrzegam Europę jako jedną rodzinę” – powiedział młody mieszkaniec Łotwy. „Chciałabym, aby Europa odnalazła w sobie tę samą pasję i zaangażowanie, które miała w 1989 roku” - dorzuciła młoda Francuzka.