Komisja Europejska "Barroso 2"

Przesłuchania przyszłych komisarzy

 Katarzyna Zawidzka

Tekst z  11/01/2010 Ostatnia aktualizacja 11/01/2010 17:09 TU

Catherine Ashton, przyszły szef unijnej dyplomacji
(Foto: Reuters / John Thys)

W poniedziałek, 11 stycznia rozpoczęły się przesłuchania przyszłych komisarzy drugiej Komisji Europejskiej pod wodzą José Manuela Barroso. Trwać będą aż do 19 stycznia, w tym roku traktowane są bowiem ze szczególną skrupulatnością – takie wymogi narzuca Traktat Lizboński. Przyszli komisarze odpowiadać będą na pytania deputowanych, którzy mają zatwierdzić ich funkcje na najbliższych 5 lat. Na pierwszy ogień poszła Catherine Ashton, przyszła szefowa europejskiej dyplomacji i wiceprzewodnicząca Komisji.

Jej słaby punkt stanowi brak doświadczenia dyplomatycznego, tymczasem jej ewentualne przyszłe stanowisko jest jednym z najważniejszych we władzach Unii Europejskiej. Czy ma się ona czego obawiać ze strony europarlamentarzystów? Na to pytanie odpowiada Cédric Chenevenière, badacz Instytutu Studiów Europejskich Uniwersytetu Katolickiego w Louvain (Lowanium), w Belgii.

Ona się tego obawia, bo już odpowiadała przed Parlamentem Europejskim 2 grudnia minionego roku i poszło jej nie najlepiej. Eurodeputowani zarzucali jej wypowiedzi mgliste i wykrętne – no, ale była wówczas mianowana dopiero od dwóch dni. Obawia się tych przesłuchań tym bardziej, że wielu deputowanych wątpi w jej kompetencje, ponieważ nie ma ona wystarczającego doświadczenia w dyplomacji, ani w stosunkach międzynarodowych.

Zadanie deputowanych nie jest łatwe. Mają oni stwierdzić, czy kandydaci posiadają odpowiednie kwalifikacje, w tym również moralne, aby w sposób niezależny wypełniać swe nowe zadania. Rola komisarzy została znacznie wzmocniona w Traktacie Lizbońskim, więc i odpowiedzialność za ich wybór jest większa. Pytania stawiane im przez deputowanych dotyczyć będą ich kompetencji, ich osobowości, życiorysów, znajomości języków, zaangażowania europejskiego, itp…

Istnieją wątpliwości co do niektórych kandydatów, a część z nich może zostać odrzucona. Taki los spotkał w 2004 roku Włocha Rocco Butiglione, który miał zostać komisarzem ds. wymiaru sprawiedliwości. Deputowani uznali jego wypowiedzi na temat homoseksualizmu za niegodne komisarza europejskiego.

W tym roku pod lupą znalazł się czeski komisarz ds. rozszerzania Unii, Stefan Füle, któremu deputowani z pewnością postawią wiele pytań dotyczących jego komunistycznej przeszłości. Bułgarska kandydatka na stanowisko komisarza ds. współpracy i pomocy humanitarnej, Rumiana Jelewa, będzie musiała wyspowiadać się z grzechów męża, podejrzanego o związki z przestępczością zorganizowaną, mimo że nie jest on oficjalnie o nic oskarżony.

Deputowani brytyjscy niechętnym okiem patrzą na francuskiego kandydata na stanowisko komisarza ds. rynku wewnętrznego i finansów, Michela Barniera, którego uważają za zbyt konserwatywnego i zbyt mało oddanego sprawie wolnego rynku. Francuz starał się jednak osłabić tę niechęć. Cédric Chenevenière.

Powiedzmy, że on to nieźle rozegrał. Postawiono mu kilka zarzutów: że nie ma zbyt dużego doświadczenia w kwestii rynku wewnętrznego i finansów. Poza tym prezydent Sarkozy wypowiedział dość niefortunne zdanie pod adresem Brytyjczyków, w którym stwierdził, że wygrana Barniera była wielkim zwycięstwem Francji i wielką porażką Wielkiej Brytanii. Barnier wykonał kilka gestów pod adresem Brytyjczyków, np. najwyższym urzędnikiem jego grupy będzie właśnie Brytyjczyk, a jego rzeczniczką jest obywatelka francusko-brytyjska. Wygląda to nieźle, ale moim zdaniem mogą być pewne trudności.

Czy jednak deputowani mogą rzeczywiście odrzucić jedną z kandydatur? Cédric Chenevenière.

Tak i nie. To znaczy: mogą wywierać naciski polityczne, ale formalnie i prawnie nie mogą odrzucić jednego komisarza. Muszą w całości przyjąć skład Komisji, lub w całości go odrzucić.

Tak więc o ostatecznym składzie Komisji Europejskiej zwanej „Barroso 2” zadecyduje głosowanie w Parlamencie. A jej skład poznamy po zakończeniu wszystkich przesłuchań, czyli po 19 stycznia.