Drogi do Composteli

Sylwia Gibs

Tekst z 27/10/2007 Ostatnia aktualizacja 22/07/2008 13:34 TU

Wszystkie drogi prowadzą do Rzymu ale tylko niektóre do hiszpańskiego sanktuarium w Santiago de Compostela. W X wieku nazwano to miejsce Campus Stellae-Pole Gwiazdy, która objawiła ludziom, że tu właśnie pochowano Świętego Jakuba Apostoła. Do grobu zaczęli ściągać pątnicy z całej Europy. Dziś Drogami Świętego Jakuba wędrują także turyści.

Wydrukuj

Wyślij

Dodaj swoją opinię

Dawne trasy pielgrzymkowe
Sylvain VAISSIERE © ACIR COMPOSTELLE

Długo nie było ich na mapie; prawdę mówiąc, map też w Średniowieczu nie było. Jedną z pierwszych sporządzono dla cesarza Karola Piątego w 1520 roku. Wiele lat później, historycy odtworzyli sieć dawnych dróg na podstawie starych przewodników i opisów, w 1934 powstała pierwsza mapa szlaków w skali europejskiej, no a dziś dokumentację znajdziemy w każdej wyspecjalizowanej księgarni. Nie wiem tylko, czy piechur może unieść w plecaku 29 map opisujących drogę przez Arles¹.

Na szczęście znajdzie wzdłuż dróg do Composteli drogowskazy i znaki. Tradycyjne biało-czerwone kreseczki szlaków GR (po francusku wielka wędrówka) i zarys żółtej muszli, która stała się symbolem pielgrzymki do Composteli. Święty Jakub miał leczyć przykładaniem takiej muszli do rany czy bolącego miejsca. Pielgrzymi przynosili je do domu, być może także żywili się nimi na miejscu. Skorupiaki zyskały szlachetne miano muszli Świętego Jakuba i są dziś jednym z największych przysmaków francuskiej kuchni.

(Fot. OT-Bayeux)

Napewno nie wszystkie drogi prowadzą do Composteli, ale wszystkie wiodą przez Francję, za wyjątkiem dróg morskich; trudno jednak zaliczyć te ostatnie do wędrownych szlaków. Specjaliści podkreślają, że tras jest bardzo wiele, ale dla uproszczenia wyróżnia się 4 wielkie szlaki, nadal nazywane łacińskim słowem Via (Droga):

Portal kościoła Saint-Pierre w Moissac
© Sylvain VAISSIERE / ACIR

Via PODIENSIS, znana jako najstarszy szlak, zaczyna się w górzystym regionie środkowej Francji, w mieście Puy-en-Velay, przed katedrą Notre Dame.²

Via TOLOSANA, znana jako Droga Południowa albo Prowansalska, przebiega przez miasta Arles i Tuluzę.

Via LEMOVICENSIS zaczyna się w burgundzkim miasteczku Vézeley, przed bazyliką Świętej Magdaleny.

Via TURONENSIS to szlak, którym wędrowali pielgrzymi z Paryża, zatrzymując się w sanktuarium Świętego Marcina w Tours.

Rocamadour
© Sylvain VAISSIERE / ACIR

Wszystkie cztery drogi mają ponad tysiąc kilometrów: można sobie wyobrazić, czym była taka wyprawa, kiedy jedynym środkiem lokomocji były własne nogi. Wybudowano wzdłuż nich, chyba nieprzypadkowo, liczne kościoły, opactwa i sanktuaria; są one częścią wędrówki. Stary Przewodnik Pielgrzyma radzi zatrzymać się przed grobem Świętej Radegundy w Poitiers, przed statuą Świętego Jakuba w kościołach w Bordeaux i w kościołach Saint-Gilles, Conques, Rocamadour, Albi, Auch. Te przystanki są niekiedy punktem docelowym. Wyróżniono 70 zabytków i 7 odcinków odznaczających się pięknem krajobrazu, które weszły decyzją Unesco w 1998 roku do światowego dziedzictwa ludzkości jako Drogi Świętego Jakuba we Francji. W 1987 Rada Europy uznała je za Wielką Marszrutę Kultury Europejskiej.

Wędrują dziś nimi i pielgrzymi, i turyści, i ci, którzy uważają wędrówkę za doświadczenie nie tylko fizyczne, ale i duchowe, niezwiązane z religią. Wszystkim polecam praktyczne rady na temat tras, ekwipunku, noclegów na stronie internetowej Stowarzyszenia Współpracy Międzyregionalnej „Drogi Świętego Jakuba z Composteli”: www.chemins-compostelle.com

1.Od 15 grudnia 2006 można znaleźć w księgarniach mapę turystyki kulturalnej we Francji "Drogi do sanktuarium Świętego Jakuba w Composteli" ((ACIR/IGN, 2006, cena 5€).
2. Patrz Krajobrazy pod tytułem Pielgrzymki do Owernii, 4/08/2007

Krajobrazy