ຄວາມເປັນມາຂອງການເລືອກຕັ້ງ ປະທານາທິບໍດີຝຣັ່ງ (1)

ອາຣັມພະບົດ

ໂດຍ  ພອນແກ້ວ

ບົດຄວາມນີ້ເຜີຍແຜ່ເມື່ອວັນທີ 11/03/2007 ແກ້ໄຂໃຫມ່ຫລ້າສຸດເມື່ອວັນທີ 11/03/2007 à 14:19 TU

ຢັ່ງສຽງ ມະຫາຊົນ ຫ້າ ມື້ ກ່ອນ ການປ່ອນບັດ ຮອບທີນຶ່ງ (ພາບ: Wissing)

ຫລັງຈາກທີ່ທ່ານນາຍພົນ Charles de
Gaulle ໄດ້ປະກາດໃຊ້ກົດໝາຍຣັຖທັມ
ມະນູນແຫ່ງສາທາຣະນະຣັດທີ່ 5 ສ້າງ
ຕັ້ງສາທາຣະນະຣັດທີ່ 5 ເມື່ອວັນທີ່ 4
ຕຸລາ 1958 ແລະມີການປະຕິຮູບກົດ
ໝາຍຣັຖທັມມະນູນດັ່ງກ່າວໃນປີ 1962
ປະຊາຊົນຝຣັ່ງຈຶ່ງໄດ້ເປັນຜູ້ມີສິດລົງຄະ
ແນນສຽງໂດຍກົງເລືອກປະທານາທິບໍດີ
ຂອງຕົນ ການເລືອກຕັ້ງໃນວັນທີ 22 ເມ ສາ (ຮອບທີໜຶ່ງ) ແລະ 6 ພຶສພາ (ຮອບທີສອງ) ປີ 2007 ນີ້ກໍຈະແມ່ນການ
ໃຊ້ສີດເລືອກຜູ້ນຳສູງສຸດຂອງປະຊາຊົນຝຣັ່ງຄັ້ງທີແປດ

ຈົນຮອດປັດຈຸບັນນີ້ປະຊາຊົນຝຣັ່ງໄດ້ເລືອກເອົານັກການເມືອງ 5 ທ່ານແລ້ວໃຫ້ຂື້ນໄປກໍາ
ຕໍາແຫນ່ງອັນສູງສຸດດັ່ງກ່າວຂອງຊາດຄື:
- 1965-1969 ທ່ານນາຍພົນ Charles de Gaulle ວິຣະບຸຣຸດຂອງການຕໍ່ສູ້ກູ້ຊາດ
ຂັບໄລ່ເຢີຣະມັນນາຊີອອກຈາກປະເທດຝຣັ່ງໃນສະໄໝສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີ່ສອງ
- 1969-1974 ທ່ານ Georges Pompidou ນາຍົກ ຣມຕ ຂອງທ່ານນາຍພົນ de
Gaulle ຈາກປີ 1962 ຫາ 1968
- 1974-1981 ທ່ານ Valéry Giscard d'Estaing ອດີດຣັຖມົນຕຣີເສຖກິດແລະ
ການເງີນຈາກພັກກາງ ສນັບສນູນໂດຍບັນດາພັກທີ່ມີແນວຄິດເປີດກວ້າງທາງດ້ານເສຖ
ກິດ
- 1981-1995 ທ່ານ François Mitterrand ປະທານາທິບໍດີຈາກພັກສັງຄົມນິຍົມຄົນ
ທໍາອິດຂອງສາທາຣະນະຣັດທີ່ 5
- 1995-2007 ທ່ານ Jacques Chirac ອດີດນາຍົກ ຣມຕ ສອງສະໄໝແລະຜູ້ສ້າງ
ຕັ້ງພັກຂວາ RPR (Rassemblement pour la République)

ຈຸດເລີ້ມຕົ້ນຂອງສາທາຣະນະຣັດທີ 5

ຫລັງຈາກໄດ້ທີ່ໄດ້ຮັບການແຕ່ງຕັ້ງໃຫ້ກໍາຕໍາແຫນ່ງນາຍົກ ຣມຕ ໃນວັນທີ່ 1 ມິຖຸນາ
1958 ທ່ານນາຍພົນ de Gaulle ກໍໄດ້ແຕ່ງຕັ້ງທ່ານ Michel Debré ໃຫ້ເປັນຫົວ
ຫນ້າຄນະກັມມະການຮ່າງກົດຫມາຍຣັຖທັມມະນູນທີ່ໄດ້ຮັບການຮັບຮອງໂດຍການ
ອອກສຽງປະຊາມະຕິໃນວັນທີ່ 28 ກັນຍາ 1958 ແລະໄດ້ຖືກນໍາມາປະຕິບັດເປັນກົດ
ຫມາຍສູງສຸດຕັ້ງແຕ່ວັນທີ່ 4 ຕຸລາ ຂອງປີດຽວກັນເປັນຕົ້ນມາ ເອີ້ນວ່າຣັຖທັມມະນູນ
ແຫ່ງສາທາຣະນະຣັດທີ 5

ໃນຕອນຕົ້ນນັ້ນທ່ານນາຍພົນ de Gaulle ໄດ້ຖືກເລືອກໃຫ້ຂື້ນຄອງຕໍາແຫນ່ງປະທາ
ນາທິບໍດີຄົນທໍາອິດຂອງສາທາຣະນະຣັດທີ່ 5 ໂດຍບັນດາສມາຊິກສພາສູງ ສພາຕໍ່າ
ສພາເຂດແຂວງ ແລະ ສພາເທສບານທັງຫມົດ 80.000 ທ່ານເປັນຜູ້ປ່ອນບັດເລືອກ

ຣະບົບເລືອກຕັ້ງດັ່ງກ່າວໄດ້ຮັບການນໍາໃຊ້ແຕ່ພຽງເທື່ອດຽວໃນວັນທີ່ 10 ທັນວາ
1958 ແຕ່ຫລັງຈາກການດັດແປງກົດຫມາຍຣັຖທັມມະນູນໃນປີ 1962 ແລ້ວມາຕຣາ
6  ໄດ້ ບົ່ງໄວ້ວ່າປະທານາທິບໍດີໄດ້ຮັບການເລືອກຕັ້ງໂດຍກົງຈາກປະຊາຊົນ

ຈຸດຫມາຍສໍາຄັນຂອງທ່ານນາຍພົນ de Gaulle ໃນສມັຍນັ້ນກໍແມ່ນແນໃສ່ເຮັດໃຫ້ປະທາ
ນາທິບໍດີມີອໍານາດຫລາຍຂື້ນໃນການບໍຣິຫານປະເທດ ໂດຍແມ່ນປະທານາທິບໍດີເປັນຜູ້
ແຕ່ງຕັ້ງນາຍົກ ຣມຕ ແລະຄນະຣັຖບານທີ່ປະຕິບັດນະໂຍບາຍຂອງປະທານາທິບໍດີເທົ່າ
ນັ້ນ

ໃນສາທາຣະນະຣັດທີ່ 4 ນັ້ນ ປະທານາທິບໍດີເປັນພຽງຕຳແໜ່ງກິດຕິມະສັກ ບໍ່ມີອຳນາດ
ບໍຣິຫານ ແຕ່ແມ່ນນາຍົກ ຣມຕ ເປັນຜູ້ກໍາອໍານາດບໍຣິຫານປະເທດຫລັງຈາກທີ່ໄດ້ຮັບ
ມອບຫມາຍພາຣະກິດຈາກສະພາແຫ່ງຊາດ

ເນື່ອງຈາກວ່າກອ່ນປີ 1958 ນັ້ນ ການເລືອກຕັ້ງສມາຊິກສພານິຕິບັນຍັດເປັນຣະບົບແບ່ງ
ປັນທີ່ນັ່ງຕາມອັຕຣາສ່ວນຂອງຄະແນນສຽງທີ່ແຕ່ລະພັກໄດ້ຮັບມາ ຈື່ງເປັນເຫດໃຫ້ບໍ່ມີ
ພັກໃດພັກໜຶ່ງສາມາດມີສຽງສ່ວນຫລາຍເດັດຂາດແຕ່ພຽງຜູ້ດຽວໄດ້ໃນສະພາແຫ່ງຊາດ

ດັ່ງນັ້ນນັກການເມືອງທີ່ຖືກແຕ່ງຕັ້ງໃຫ້ຂື້ນໄປກໍາຕໍາແຫນ່ງນາຍົກ ຣມຕ ຈຶງຕອ້ງຈໍາເປັນ
ໄປເຕົ້າໂຮມເອົາຫລາຍໆພັກການເມືອງເຂົ້າຮວ່ມຣັຖບານປະສົມຊື່ງເປັນບໍ່ເກີດຂອງການ
ຂາດສເຖັຽຣະພາບທາງດ້ານການການເມືອງຕລອດ ຕົວຢ່າງ ທ່ານ Pierre Pflimlin
ໄດ້ກໍາຕໍາແຫນ່ງນາຍົກ ຣມຕ ແຕ່ພຽງ 15 ມື້ເທົ່ານັ້ນຈາກວັນທີ່ 13 ຫາ 28 ພືສພາ
1958 ແລະຈໍາເປັນຕ້ອງລາອອກຈາກຕໍາແຫນ່ງຫລັງຈາກເກີດການຂັດແຍ່ງແລະ ສສ
ຈາກພັກຮ່ວມຣັຖບານປະສົມໄດ້ຖອນຕົວບໍ່ສນັບສນຸນຣັຖບານຕໍ່ໄປອີກ

ຫລັງຈາກນັ້ນທ່ານນາຍພົນ de Gaulle ຈຶ່ງໄດ້ຂື້ນມາກໍາຕຳແໜ່ງນາ ຍົກ ຣມຕ ແທນ
ແລະລິເລີ້ມຮ່າງກົດໝາຍຣັຖທັມມະນູນທີ່ມີຊື່ໃນເວລາຕໍ່ມາວ່າຣັຖທັມ ມະນູນແຫ່ງສາທາຣະ
ນະຣັດທີ 5